Giải pháp cải thiện đời sống tinh thần qua kiến trúc ZU - Không gian số 0

“Tương lai không gian sống phải được xây dựng trên những thứ đã có, là không gian của tiếp biến và nuôi dưỡng”. Đi theo quan điểm này, nhóm nghiên cứu Công ty TNHH MTV Tho.A (Atelier Tho.A) đã đề xuất mô hình Zero Unit  – Không gian sống số 0, mang đến không gian sống thực sự cho con người. Đề tài được triển khai thực hiện tại nhà máy sản xuất gỗ TTF, thuộc Công ty Cổ phần Tập đoàn Kỹ nghệ gỗ Trường Thành – một trong những đơn vị có hơn 25 năm trong lĩnh vực nội thất gỗ.  

ZU – Zero Unit là đề tài đã được ấp ủ nhiều năm của nhóm nghiên cứu Atelier Tho.A nhằm mong muốn tái sử dụng cấu trúc cũ, sử dụng vật liệu quá khứ, bắt đầu từ những điều kiện sẵn có để tránh lãng phí. Theo cách đọc tiếng Nhật, “Zu” hay Dư là điền vào chỗ khuyết các chức năng mang tính tinh thần để phục vụ không gian sống của con người.

Nhóm thiết kế mong muốn đưa ra những định hướng thiết kế, giải pháp nhằm bổ khuyết vào không gian hiện hữu, đưa “chất thơ” vào những không gian, tòa nhà khô cứng.

Trong những năm vừa qua, dự án ZU Series mà Atelier Tho.A ấp ủ đã được triển khai theo nhiều mô hình, giúp người dân có thêm không gian sống thực sự như: ZU1 – Phòng trà mang đến cho con người những trải nghiệm khác để lắng lại giữa cuộc sống; ZU2 – Ụ rơm, ZU3 – Quả thông nhằm tạo nên nên những không gian vui chơi cho trẻ em, tạo hình những kí ức quen thuộc của thế hệ người lớn; ZU7 – Xe bánh mì mang đến sự tương tác cho cả người bán lẫn khách hàng. Hay những mô hình lớn hơn như ZU4 – That home, mang đến cho người dân có không gian sống kết hợp trải nghiệm thực sự nhưng vẫn đáp ứng chi phí đưa ra, và tiếp theo đây là dự án ZU5 – thiết kế Showroom nhà máy gỗ TTF, hướng tới mở rộng phạm vi đến các vấn đề đang hiện hữu tại đô thị. ZU5 là dự án nghiên cứu được thực hiện trong khuôn khổ chương trình ALP 2021 – 2022, đề tài nghiên cứu ‘ZU – Không gian số 0: Hướng tới tái cấu trúc không gian đô thị hiện hữu” được đồng hành bởi Công ty Cổ phần Tập đoàn Kỹ nghệ gỗ Trường Thành, nhà tài trợ GROHE.

KTS Phạm Nhân Thọ – Giám đốc Công ty TNHH MTV Tho.A cho biết: Thông qua những dự án nhỏ đã được nghiên cứu và triển khai thực tế, nhóm thiết kế nhận thấy rõ nhiều công trình được xây dựng nhưng chưa thực sự có đầy đủ những không gian nhằm giải tỏa về mặt tinh thần cho người dân, nhất là đối với bối cảnh đại dịch Covid-19. Vì vậy, nhóm đề xuất đưa những giải pháp hữu ích để đáp ứng các nhu cầu tinh thần của người dân, giống như phương pháp “châm cứu”, giải tỏa các huyệt đạo quan trọng bị ách tắc.

Đối với thủ phủ công nghiệp Bình Dương nói chung và tại nhà máy sản xuất gỗ Trường Thành nói riêng, dịch bệnh đã ảnh hưởng không nhỏ đến tình hình sản xuất cũng như đời sống của công nhân viên tại đây. Theo thống kê, có tới 80.000 công nhân phải về quê tránh dịch, một phần vì không đủ kinh tế để trang trải. Xét về mặt tinh thần, các công nhân ở đây chủ yếu sống tại nhà trọ, không có không gian sống thoải mái một cách đúng nghĩa.

Do đó, để tạo không gian nghỉ ngơi cho công nhân viên cũng như một nơi tương tác với nhau, nhóm nghiên cứu Atelier Tho.A quyết định cải tạo nhà kho TTF thành không gian mở, từ đó nâng cao đời sống tinh thần của công nhân viên trong nhà máy và tăng tính gắn kết qua dự án ZU5.

Cụ thể, nhóm đưa ra đề xuất cải tạo một gian nhà kho ở ngay mặt tiền lối vào của nhà máy sản xuất gỗ Trường Thành TTF (thuộc Công ty Cổ phần Tập đoàn Kỹ nghệ gỗ Trường Thành) tại tỉnh Bình Dương.

Dự án này dành cho công nhân viên của TTF lẫn cư dân đô thị với hai phần không gian được chia rõ ràng: một “hành lang” cố định dùng để phục vụ các buổi triển lãm về bề dày lịch sử của Công ty, không gian còn lại để phục vụ nhu cầu linh hoạt như workshop, co-working, cà phê. Người dùng có thể thể tiếp cận từ tầng trệt lên tháp tín hiệu “ngọn hải đăng”, từ đó dễ dàng bắt được những điểm nhìn đặc biệt. Đây cũng là thiết kế dựa trên mong muốn thông qua khảo sát của công nhân viên: mong muốn tìm được một điểm tựa quen thuộc như ở quê nhà.

Trong không gian linh hoạt có thể triển khai nhiều hoạt động khác nhau như khu vực phục vụ trà, cà phê kết hợp triển lãm sản phẩm của công ty; làm văn phòng cho các nhà thiết kế trẻ trong công ty, tạo môi trường khuyến khích thử nghiệm, sáng tạo; tổ chức các buổi workshop hướng dẫn thực hành thiết kế và gia công sản phẩm nội thất; tổ chức các sự kiện, talkshow dành cho công nhân viên, khách hàng hoặc tour thăm quan nhà máy…

Cũng thông qua khảo sát, nhiều người cảm thấy khu vực nhà kho này quá khô cứng để có thể tạo được cảm giác thân thiện, tương tác và không thể định hình được mục đích của chúng là gì. Vì vậy, nhóm nghiên cứu định hướng xây dựng không gian “trong suốt” để người dùng dễ dàng nhận biết, tạo sự cởi mở thân thiện. Ý tưởng này có thể thu hút công nhân viên trong công ty cũng như làm trạm dừng chân cho các tài xế đường xa bởi đặc thù của nhà kho là ở gần trạm xăng.

Các vật liệu “quá khứ” trong kho của nhà máy TTF như kính, gỗ, phụ tùng máy móc, phế liệu được nhóm tận dụng tối đa, đi đúng với quan điểm Zero Waste mà ZU series đang theo đuổi. Người dùng dễ dàng cảm nhận được cả sự quen thuộc và mới mẻ ở nơi đây, có thể coi như một “đặc sản” để giới thiệu và quảng bá với mọi người cũng như là nơi chốn để thư giãn, nghỉ ngơi.

Với ZU5 bổ khuyết vào những thứ đời sống con người còn thiếu, mục tiêu của Atelier Tho.A trong dự án lần này không chỉ tạo được điểm nhấn cho TTF mà còn làm thay đổi suy nghĩ cố hữu về hình ảnh những khu công nghiệp khô cứng, mang đến chất thơ trong công trình. Đồng thời là chất xúc tác để đời sống tinh thần của công nhân viên được đổi mới hơn, trở thành không gian sống thân thiện, an toàn và thăng hoa.

Thông qua dự án này, ZU5 kỳ vọng có thể truyền cảm hứng cho các nhà máy, khu công nghiệp nói chung, tạo nên những hình ảnh mềm mại hơn, kết nối với người lao động. Xa hơn là hướng đến mục tiêu chuẩn hóa thiết kế để dễ dàng áp dụng mô hình này một cách rộng rãi, đáp ứng nhu cầu của người dùng. 

Những giải pháp của Atelier Tho.A cùng những đề xuất của các công ty kiến trúc thuộc chương trình ALP 2021 – 2022 đã được công bố tại Hội thảo ALP 2021 – 2022: “Tương lai không gian sống Việt Nam – Những tiếp cận kiến trúc đầu tiên” vào ngày 01/07 vừa qua và giới thiệu đến công chúng thông qua Triển lãm ALP Pavilion 2021 – 2022 – “Giấc mơ đô thị” phố đi bộ Hồ Gươm từ ngày 01 – 03/07/2022 và tại trường Đại học Xây dựng Hà Nội từ 04/07 – 20/08/2022.

———————————–

Về chương trình ALP:

Architecture Leader Perspective (ALP) được khởi xướng và tổ chức từ năm 2016 bởi LIXIL Việt Nam, dưới sự bảo trợ chuyên môn của Hội Kiến trúc sư Việt Nam, nhằm mục đích kết nối và phát triển cộng đồng kiến trúc – thiết kế, hướng tới những mục tiêu dài hạn, đồng thời thể hiện trách nhiệm xã hội của ban tổ chức và các đối tác tham gia chương trình. Năm 2021 – 2022, chương trình mở rộng quy mô, tăng thêm tính chuyên sâu và sự bảo trợ từ các đơn vị: Hội Kiến trúc sư thành phố Hồ Chí Minh; Hiệp hội Xây dựng và Vật liệu Xây dựng TP. Hồ Chí Minh (SACA); Hội Vật liệu Xây dựng Việt Nam; UBND quận Hoàn Kiếm, TP. Hà Nội. Chương trình được hỗ trợ truyền thông bởi các cơ quan truyền thông đầu ngành như: Kiến Việt, Tạp chí Kiến trúc, Tạp chí Nhà Đẹp,…

Thông qua đa dạng các hoạt động kết nối, tương tác như tọa đàm, nghiên cứu chuyên sâu, thực nghiệm, triển lãm,… ALP 2021 – 2022 kiến tạo một nền tảng chung để các công ty kiến trúc, kiến trúc sư, chủ đầu tư, chuyên gia và các bên liên quan trong ngành Kiến trúc – Xây dựng cùng hợp tác đem tới giải pháp, đề xuất giải quyết các vấn đề trong thực tiễn môi trường xây dựng tại Việt Nam, hướng đến tương lai không gian sống tối ưu cho người Việt.

Xem thêm chi tiết chương trình tại: http://alplixil.com/

———————————–

Về LIXIL:

LIXIL là nhà sản xuất tiên phong các sản phẩm về Công nghệ nước và Vật liệu Xây dựng cho nhà ở, giúp giải quyết các thách thức hàng ngày, hiện thực hóa giấc mơ về một ngôi nhà hoàn thiện hơn cho mọi người, ở mọi nơi. Là công ty toàn cầu, LIXIL hoạt động tại hơn 150 quốc gia. Thừa kế di sản Nhật Bản, LIXIL tạo ra công nghệ hàng đầu thế giới và đổi mới để đem đến các sản phẩm chất lượng cao, giúp cải tiến ngôi nhà;nhưng sự khác biệt của LIXIL nằm ở cách công ty thực hiện điều này: thông qua thiết kế có ý nghĩa, tinh thần doanh chủ, cống hiến để cải thiện khả năng tiếp cận cho tất cả mọi người và tăng trưởng kinh doanh có trách nhiệm.

Tại Việt Nam, LIXIL hiện diện với 4 thương hiệu GROHE, INAX, American Standard và TOSTEM với 11 nhà máy, hơn 3,300 nhân viên và hơn 8,000 hệ thống cửa hàng trên toàn quốc.

———————————–

Về GROHE

GROHE là thương hiệu dẫn đầu toàn cầu về các giải pháp hoàn thiện phòng tắm và bếp. Để mang đến trải nghiệm “Pure Freude an Wasser” – Tận hưởng sự tinh khiết của dòng nước, mọi sản phẩm GROHE đều được phát triển dựa trên bốn giá trị cốt lõi: chất lượng, công nghệ, thiết kế và phát triển bền vững.

GROHE đảm nhận trách nhiệm xã hội một cách nghiêm túc và tập trung vào chuỗi giá trị tiết kiệm tài nguyên. Từ tháng 4/2020, lĩnh vực sản xuất trên toàn thế giới của GROHE đã đạt mức CO2 trung tính. GROHE cũng đặt mục tiêu sử dụng bao bì sản phẩm không chứa nhựa từ năm 2021.

GROHE là công ty đầu tiên trong ngành nhận được giải thưởng trách nhiệm cộng đồng – CSR của chính phủ Liên Bang Đức và Giải phát triển bền vững của Đức năm 2021 trong các hạng mục “Tài nguyên” và “Thiết kế”. Là một thương hiệu trong danh sách “Top 50 công ty tiên phong về bền vững và khí hậu”, GROHE cũng thực hiện rất nhiều hoạt động thúc đẩy sự phát triển bền vững.